Bilgisayarlar hayatımızın birer parçası olduğu, teknolojinin ise kendini katlayarak geliştiği bir dünyada yaşıyoruz. Artık işletim sistemlerimiz, yazılımlarımız, videolarımız ve diğer kullandığımız uygulamalar çok daha fazla performans istiyor.
Bu noktada artık 64bit işletim sistemleri kullanmaya başladık. Hatta telefonlarımızdaki işletim sistemleri ve işlemciler bile 64bit olarak (Huawei Honor 4X – 64bit dört çekirdek Snapdragon 410 işlemci) karşımıza çıkıyor.
Peki nedir bu 64bit / 32bit?
İlk olarak belirmem gerekir 64 bit’in en önemli olduğu nokta işlemci mimarisidir. İşlemci destekliyorsa RAM miktarı önemli değildir. Mesela 2 GB RAM olan bir bilgisayarda da 64 bit işletim sistemi kullanılır, 2 TB Ram bulunan bilgisayarda da 64bit işletim sistemi kullanılabilir.
Mimari
İşlemcilerde mantıksal bölümler (0 ve 1 sayılı bilgisayar dili) veri yolları ve bellek adresleri bulunur. İşlemci mimarisine baktığımız zaman aslında bilgisayar içerisindeki bir beyin olarak düşünülebilir.
İlk işlemci Intel’in 4004’ü, Texas Instruments’ın TMS 1000’i ve Garrett AiResearch’ün Central Air Data Computer’ı. 1968’de Garrett’ın, Birleşik Devletler ordusunun yeni uçağı F-14 Tomcat’in ana uçuş kontrol bilgisayarını yapması için ortaya çıkmıştı. işlemci tasarımı ise 1970’de tamamlanmıştı
Daha sonra Texas Instruments, 4-bit TMS 1000’i üretti ve önceden programlanmış gömülü uygulamalara önem verdi. 17 Eylül 1971’de TMS1802NC olarak adlandırılan bir versiyon, bir hesap makinesinin tüm işlevlerini bir çip üzerinde gerçekleştirebiliyordu. Intel’in çipi 4-bit 4004, 15 Kasım 1971’de piyasaya sürüldü.
O gün bu gündür, işlemciler gelişerek karşımıza çıkıyor…
İşletim sistemlerimiz (Windows, IOS, Android, Linux) bir veriyi işlemek için işlemcilere birer komut göndermekle işe başlarlar. İşte bu noktada günümüz işlemci mimarileri 32-bit ve 64-bit devreye girer.
32-bit işlemcilerde gönderilen verinin boyutu 32-bit uzunluğundadır.
İşletim sistemi bir veri işlemek için işlemciye komut gönderir. İşlemci bunu ilk önce kendi içindeki ön belleğine gönderir. (İşlemcilerdeki cpu cache olayı budur. Ne kadar çok ön bellek o kadar sıkı performans sağlar) Sonrasında mantıksal birimleri tarafından işlemeye başlar.
İşte 64 bit burada devreye giriyor.
Normal 32 bit işlemcilerde gönderilen veri 32 bit uzunluğunda olduğu için günümüz teknolojisinde işlenen veri boyutu küçük kalmaktadır. Tüm veriyi işlemcinin işleyebilmesi için daha fazla çaba harcaması gerekir.
İşlemcide 32-bit adresleme de veri küçük olduğundan dolayı işlemci işlediği veriyi maksimum 3.25 GB a kadar destekleyebilir. (İşletim sistemine göre de değişir Windows 3.25GB, Linux 3GB).
Günümüz teknolojisinde bu durum bir darboğaz oluşturmaktadır.
Ev ve Ofis kullanıcılarına sunulan Windows sürümlerinde 32 bit sürümde maksimum 3.25 GB RAM kullanılır. Fakat Windows Server 2003 Enterprise, Datacenter ve Windows Server 2008 Enterprise, Datacenter sürümlerinde maksimum 64 GB RAM kullanılabilir. (Windows Server Sürümlerinin bazı versiyonlarında!)
[kirmizi]Bu noktada 64 bit 32 bitten iki kat daha fazla veri işliyor düşüncesi aklınıza gelebilir. Hayır çok daha fazlasını işliyor.[/kirmizi]
Tamsayı uzantısı 64-bit mimarisinde olduğu için, veri çok daha fazla katlanarak, daha hızlı olarak gönderilebiliyor.
Kısacası, 2GB’lık bir veriyi işlerken, (Winrar ile sıkıştırırken) 32-bit bir yazılımla 10 dakika vakit harcıyorsanız, 64-bit mimarideki bir yazılımla 5 dakikadan daha kısa bir sürede veriyi işleyebilirsiniz.
Çünkü, işlemci üzerindeki 32-bit darboğazı, 64-bit işlemci ve yazılımlar kullanarak aşabiliriz.
32 bit 64 bit farkları:
- Uygulama hızı 64-bit olursa 32-bit’e göre daha hızlıdır.
- Uygulamanın da 64-bit desteğinin olması gerekir, pek çok kullanıcı bu hız farkına varamayabilir.
- Video, fotoğraf gibi büyük boyutlu dosyalarla işlem yapıyorsanız yüksek kapasitede RAM’e ihtiyacınız olacağından 32-bit yerine 64-bit işletim sistemi ve yazılım seçmelisiniz.
- 32 bit sistemi sadece 4GB RAM’e kadar kullanabilirsiniz. Bunun 2GB’ı işletim sistemin, kalanı ise yazılımların kullanımına açılmıştır.
- 64-bit sistemi eğer anakart ve işletim sisteminiz destekliyorsa 2TB’a kadar RAM desteği sağlar.
- Bilgisayarınızda 4GB üstü RAM’iniz varsa mutlaka 64-bit işletim sistemi ve yazılımları kullanılmalıdır. 4GB ve aşağısı ise 32-bit işletim sistemi tavsiye edilir. Çünkü 64-bit işletim sistemi daha fazla RAM tüketir!
- 64 bit sistemde çok daha fazla performans artışına sahip olabilirsiniz.
Veri yükümüz teknoloji geliştikçe katlanarak artmaya devam ediyor. Bu da işlemcilerdeki veya işletim sistemlerindeki darboğaza takılmasına sebep olabiliyor. İşte bu noktada 64-bit mimarisinin en önemli avantajı yani 4GB üzerinde RAM desteklemesi en çok dikkat çeken sebep oluyor.
Windows İşletim Sistemleri ;
|
Sürüm |
Ram Kapasitesi |
| Windows 10 Home 32 bit | 4 GB |
| Windows 10 Home 64 bit | 128 GB |
| Windows 10 Pro 32 bit | 4 GB |
| Windows 10 Pro 64 bit | 512 GB |
| Windows 10 Enterprise/Education 32 bit | 4 GB |
| Windows 10 Enterprise/Education 64 bit | 512 GB |
Not: Bazı yazılımlarda 32-bit, x86 olarak ifade edilir. İşletim sisteminizde 64-bit kullanıyorsanız Program Files klasörünün yanında ayrıca Program Files (x86) adında farklı bir klasör daha bulunur. Bu klasörde 64-bit sistemin içine kurulan 32-bit yazılımlardır. Yani 64-bit işletim sistemleri 32-bit yazılım da destekler.
Not: Günümüzde birçok kullanıcının 64 bit işlemcisi olmasına rağmen 32-bit işletim sistemi kullanmaktadır. Bunun en büyük sebebi bilgisizliktir. Ayrıca kullandığımız programların birçoğu 64-bit yazılım değildir. Birçoğumuz 64bit işletim sistemi kullansa da 32 bit yazılım kullanmaya devam etmektedir. Aslında yazılımların bir kısmının 64bit sürümü piyasada ancak bilmediğimiz için 32-bit sürümlerini (Örnek: Winrar) indirip kuruyoruz. Çok yakında ise 64-bit sistemleri ve yazılımları daha sık kullanmaya başlayacağız.
64 bit işlemcilerin ve işletim sistemlerinin yaygınlaşması uzun zaman alacak gibi geliyor bana.ama para her kapıyı açarsa imkansızlık diye birşey yoktur.ama toplumumuzda bu kadar para var ise her şey mümkündür.Her şey yolunda gider cpu ,işlemci ve windows 10 ve sonrası adam akıllı işletim sistemleri çıkarırsa inanıyorum ki herşey süper hızlı olur.ve türkiye belkide süper çip ve teknolojik atılımlar yapar inşallah.
Seri iletim kullanan bir ağın bant genişliği 100 mps olduğuna göre 2GB boyutundaki bir veri ne kadar sürede iletilir? Yapabilen cevaplayabilir mi
Kimse şu soruyu açıklamıyor: 32 bit işlemci mimarisine sahip bir bilgisayara 64 bit işlemcili işletim sistemi kurulabilir mi? Kurulabilirse ne gibi sıkıntılar oluşturur?
Hayır kuramazsın 🙂
32 bitlik bir sistemde 6gb gördüm. 4 den daha fazla olmaz yazıyor makalede
İstediğin kadar ram koy, 4den fazlasını yinede kullanamayacaktır 🙂 4den fazlasını kuramaz demiyor. Kullanamaz diyor
bilgisizmiş yapan ramin 4gb si boşa gitmiş
Küçük bir hile ile kullanılan ram sınırı kaldırılabiliyor arkadaşlar, isterseniz 16 gb ram’i aktif bir şekilde kullanabilirsiniz, çok zor değil, ufak bir araştırmaya bakıyor.
64 bit işletim sistemine 32 bit işlemci takılır mı?
Bilgisayarımın ramı 8 Gb ilk aldığım gün windows 7 cevirmeye gitim ve ordaki adam dedi bunda hiç bi oyun açıklmaz mesela gta olsun wolfteam olsun 64- bit diye bbilgisayarımı 32 bite çevirdi yanlışmı yaptım acaba sonra baktım 64 – bit da 32 -bitlik oyunlar açılıyormuş insanlar para için her türlü yalanı sölüyorlar çok şerefsizler sizce be yapiym geri 64- bitmi yapim
Hocam 64bit herzaman 32bite göre daha iyidir yanlış anlamışınız hocam para için böyle insanlar çok siz kendinizi hataya verin yanlış anlamayın sakın kendinizi de yiyip bitirmeyin olan olmuş 🙂
tebrikler ve tesekkürler
benim 2 gb ram im var win 10 pro 64 bit formati attim 2 gun sonra boot manager sorunu veriyo ne yapmaliyim hangi surumu kullanmaliyim
merhabalar win 10 pro 32 bit kurulabilecek sistem önerir misiniz sadece 32 kurulacak