LED Ampule Geçiş

Bu gece, uzun zamandır düşündüğüm bir konuyu dile getirmek istedim. Öncelikle LED ve LED ampulün tanımına bakalım.

LED, kısaca ışık yayan diyot manasına gelir.  Diyot temelli, ışık yayan bir elektronik devre elemanıdır. İlk olarak Rusya’da icat edilen LED, 1962 yılında Amerika’da pratik olarak uygulanabilen bir elektronik devre elemanı haline getirilmiştir.

Günümüzde akıllı telefonlarımızdan, arabalara ve bilgisayarlarımıza kadar birçok elektronik cihazda kullanılan LED teknolojisi, aydınlatma ve uyarı gibi görevler üstlenmektedir.

Önceleri yalnızca zayıf güçte ve kırmızı ışık verebiliyorlardı. Sonradan teknoloji geliştikçe çağdaş Led’ler gözle görülebilen ışık, morötesi, kızılötesi gibi çeşitli dalga boylarında, yüksek parlaklıkta ışık verebiliyor hale geldi.

Düşük enerji tüketimi, uzun ömrü olmaları, sağlamlıkları, küçük boyutlara sahip olmaları ve hızlı açılıp kapanabilmesi gibi geleneksel ışık kaynaklarına göre bir çok avantajı vardır.

LED Ampuller

Normal ampullere göre enerji tasarrufu ve aydınlatma konusunda bir hayli iyi olan LED ampuller, sundukları avantajların yanı sıra pahalı olmaları bu ampullerin yaygınlaşmasındaki en önemli engel olarak görülüyordu. Ancak günümüz teknolojisinde artık maliyetleri son kullanıcının alabileceği kadar düşük bir hale getirilebildi.

[kirmizi]LED ampuller çok eski bir teknoloji olmasa da birçok şirket bu yeni ampullerin daha az LED kullanarak küçültmeye ve daha verimli bir hale getirmeyi başardı.[/kirmizi]

Neden LED ampul kullanmalıyız?

Maliyetleri yüksek olsa da avantajlarını yan yana getirdiğimiz zaman uzun süreli aydınlatma teknolojilerine kıyasla daha uygun bir tercih haline gelebiliyorlar. Elektrik faturanız düştüğü gibi, daha yüksek aydınlatmaya da sahip olabilirsiniz.

Unutmamak lazım!

• LED ampuller, ışığı doğrusal olarak yayarlar. Yani aydınlattıkları alana doğru ışığı iletirler. Son teknoloji ürünlerde ise LED’lerin bu dezavantajı birer avantaja dönüştürülerek karanlık alanlar azaltılmaya başlanmış ve ışık optimum bir şekilde kullanılabilmiştir.
• Yüksek güce sahip LED ampuller, son derece verimli çalışırlar. Geleneksel akkor ampullere göre, %50 ile %80 arasında enerji tasarrufu sağlarlar. 
• Diğer bir tandan tasarruflu ampul dediğimiz floresan ampullere göre de %10 ile %20 arasında daha fazla tasarruf sağladıkları belirtilmektedir.
• Geleneksel ampuller ısındıkları zaman çok hassas bir hale gelirler. Sarsıntılar ve darbelerde kolayca flamanları kopabilir. Tasarruflu ampullerde de durum pek farklı değildir, çabuk bozulabilirler. Ancak LED lambalar söz konusu olduğu zaman daha uzun ömürlü ve darbelere karşı daha dayanıklıdırlar.
• Kısacası değiştirme konusunda hem ömür hem de enerji tasarrufunda ön plana çıkıyorlar. Led lambaların 30.000 veya 50.000 saatte kadar uzun kullanım ömürleri olduğunu da unutmamak lazım.
• LED lambalar sıcaklıktaki büyük değişiklikler ve titreşime karşı daha dayanıklıdır. Diğer bir yandan da gözle direk temas halinde göz kamaştırıcı etkileri azdır / yoktur.
• Floresan lambalar veya sodyum lambaların aksine, LED lambalar çok kısa sürede devreye girer ve ışık yayarlar. Hatta -30 dereceye kadar varan düşük sıcaklıklarda bile en iyi parlaklık ve renk seviyesine ulaşabilirler.
• Floresan ve sodyum lambaların içlerindeki gazlar tehlikelidir. Direk solumak sağlığa ciddi zararlar verebilir. Led lambalarda böyle bir durum söz konusu değildir.
• Led ampuller ısı yaymazlar. Led lambaların çalışma gerilimi şebeke gerilimine göre çok düşük olduğundan, ısınan Led değil, ampul içindeki dirençtir. Uzun süreli (10-20 saat) yanan bir LED ampulü elle rahatlıkla tutabilirsiniz.

Sadece evlerde değil!

Sadece evlerde değil, iş yerlerinde ve hatta sokak aydınlatmalarında da LED lambalar ön plana çıkabiliyor. Devlet birçok noktada LED ampullere geçiş için ihaleler açmış durumda. Binalar, köprüler, yollar, parklar ve benzeri birçok noktada LED lambalara geçiş söz konusu…

[sari]Ancak bilgisizlik, bu konuda standartların bulunmaması, bilgi kirliliği maalesef ki kafalarda soru işaretleri yaratıyor.[/sari]

Piyasada markasız olarak 25W değerinde satılan birçok ürünün aslında 30-40W enerji harcadığını bilemiyoruz. Onlar minimum gücü hesaplayıp, kutunun üstüne yazıyorlar. Ancak ürün maksimum 40W’a kadar enerji harcayabiliyor.

Diğer bir yandan da Türkiye’nin LED chip ithalatı, daha şimdiden yılda 1 milyar adetleri buluyor.

Ülkemizde ağırlıklı olarak eski aydınlatma sistemlerine kalitesiz Led Chipler takılıp, yeni nesil LED sistem diye pazarlanıyor.

Diğer bir yandan da lümen (ışık yayma oranı) değerleri düşük ampullerin ucuz fiyatlara marketlerde satıldığını görüyoruz. Marketten 10 TL’ye salon için aldığınız 200 – 300 lümenlik bir LED ampul, maalesef ki size yeterli aydınlatma sağlamayacaktır. 

[mavi]Umarım devlet tarafında bu tarz olmusuzluklara karşı kanuni düzenlemeler kısa sürede çıkartılarak belirli standartlara oturtulur.[/mavi]

Türkiye’de LED Chip üreten bir firma yok.

Doğal olarak ithal ediyoruz ve piyasada birçok farklı ürünle karşılaşabiliyoruz. Bu ürünler arasında da kalitesiz, yetersiz ışık düzeyine sahip birçok ürün var.

Yüksek faturalara son!

Evimde bu teknolojiyi kullanarak faturalarımı azaltmak istedim. Ancak araştırdığım kadarı ile marketlerde ve dükkanlarda birçok LED teknolojisi olduğunu fark ettim. Marketlerde 10 TL’den 50 TL’ye kadar birçok ürün bulunuyor. Aralarındaki farklar ise…

• Lümen farkı
• Watt farkı
• Kalite farkı

…şeklinde sıralanıyor. Öncelikle şunu açıklayalım. Evinizde zaten bir tasarruflu ampul kullanıyorsanız, aradaki farkın kalite dışında harcadığı elektrik ve yaydığı ışık olduğunu unutmayın. Işık değerleri ise Lümen cinsinden ölçülür.

• Watt; bir ampülün ışık sağlamak için kullandığı güç miktarını belirtir.
• Lümen: bir ampulün ışık çıkışını ölçmek için kullanılan birimdir.

LED ve enerji tasarruf lambalarının klasik bir ampulle aynı miktarda ışık yaymak için nasıl daha az güce ihtiyacı olduğunu görmemiz gerekiyor.

Birçok kişi bir ampulün Watt gücünün ne kadar çok ışık verdiğini anlattığını düşünmektedir. Fakat Watt gücü size sadece bir ampulün ne kadar güç kullandığını anlatmaktadır. Yani ne kadar elektrik harcayacağını belirtir.

LED gibi bazı ampuller klasik bir ampulle göre aynı ışık çıkışını (lümen cinsinden) verir. Tek bir farkla! Çok daha düşük bir watt gücünde oldukları için daha az elektrik harcarlar!

Bir ampulün ne kadar parlak olduğunu görmek için lümen cinsinden düşünün, Watt cinsinden değil! Lümen değeri ne kadar yüksekse, ışık çıkışı da o kadar fazladır. Evinizi o kadar çok aydınlatır. Aynı Watt’a sahip, daha fazla Lümen değeri veren LED ampuller daha iyi aydınlık sağlar.

LED ampul alırken kutusu üzerinde klasik bir ampulün Watt gücü yazarken aynı zamanda ışık çıkışını lümen (lm) değerine de görmeniz lazım!

Böylelikle aynı Watt değere, ya da daha düşük Watt değeri ile daha yüksek aydınlatma sağlamak mümkün olabilir.

Düşük Lümen değerine sahip LED ampul tercih etmeyiniz! 

Düşük Watt değerine sahip, yüksek Lümen değerinde olan LED ampulleri tercih etmelisiniz. Bu sayede hem elektrik faturanız düşer, hem de daha iyi bir aydınlığa sahip olabilirsiniz. Ancak fiyatları biraz daha pahalıdır. 

Eğer evinizde klasik akkor ampul kullanıyorsanız her halükarda elektrik faturanız düşecektir. Ancak tasarruflu ampul olarak belirtilen ampullerden kullanıyorsanız Watt ve Lümen değerlerini kıyaslayarak tercih yapmalısınız.

[kirmizi]Aksi takdirde aynı Watt değeri bile olsa daha az aydınlık olan ampulleri tercih etmiş olursunuz. Bu da size tasarruf sağlamaz. Elektrik faturanız düşmediği gibi aydınlık değerlerinizi de düşürebilirsiniz.[/kirmizi]

Tasarruflu lambalarda sağlık tehlikesi!

Tasarruf için kullandığımız normal ampullerin içinde tehlikeli gazlar bulunmaktadır. Sağlığa son derecede zararlı bir maddedir. Bu ampullerin kırılmaması gerekiyor. Çocuklu ailelerin de en çok dikkat etmesi gereken husus budur. Çöpe atıyoruz, evde değiştirirken kırılabiliyor. Ancak LED ampullerde böyle bir sorun yoktur. Sağlığa bir etkisi yoktur ve kırıldıkları zaman zehirli gazlar yaymazlar!

Avrupa ülkeleri tasarruflu ampulleri bırakıp LED ampullere geçiyor!

Kanada gibi birçok ülke sağlığa zararları sebebi ile bu ampuller için standartları değiştiriyor ve zorluyorlar. Diğer bir yandan da elektrik maliyetleri yüzünden sokak aydınlatmalarını LED lambalar ile değiştiriyorlar.

LED Ampul tasarrufu

Normal bir Philips LED ampul piyasada 15 TL civarında satılıyor. Ortalama olarak 6 Watt değere sahip bu lambalar 470 lümen değerinde ışık verirler. Bu LED ampuller 10.000 saate kadar kullanılırken 20.000 kez açıp kapatabilirsiniz.  Flamanlı eski tip ampulün aynı değerleri 32 Watt civarındadır. Kısacası elektrik tasarrufu konusunda ne kadar ön plana çıktıklarını bu değerlerde görebilirsiniz.

Unutmamak gerekiyor!

Salon gibi bir odayı aydınlatmak istiyorsanız, 800 lümen veya üzeri ışık yayan LED ampulleri tercih etmeniz gerekiyor. 300 – 400 lümen değerindeki LED ampuller size yetersiz gelebilir. Ancak mutfak veya küçük oda gibi yerlerde 300 – 400 lümen ışık yayan LED lambalar kullanabilirsiniz.

Nasıl tasarruf sağlıyor?

İnternet’te bulunan her bilgiye itibar etmemek gerekiyor. Led ampul daima daha tasarrufludur. Teknolojisini incelediğiniz zaman, akkor telli dediğimiz klasik ampuller elektrik enerjisinin sadece %10’unu ışık olarak yayarlar. Diğer kalan kısmı ısı olarak etrafa saçılır.

Floresan lambalarda ise, verim daha iyi ve %30 civarındadır. Ancak floresan lambalar sağlığa zararlı gazlar ile çalışırlar. Kırıldıkları zaman etrafa bu gazlar yayılır! Bunların yanı sıra, Işık enerjisi oluşturmak için balast ve starter gibi ek donanım gerekir. Bir süre sonra bu yan ürünler bozulur ve ışık titreşime neden olur. Sonunda ise göz yorgunluğu ve balastların titreşim seslerinden rahatsız olursunuz. Şebekeye de reaktif güç çektikleri için zarar verirler. Ek olarak elektrik faturalarında reaktif güç bedeli ödersiniz.

LED lambalar ise daha az enerji ile daha çok ışık verebilirler. Aydınlatmada şu ana kadar ki en çok tasarruf sağlayan ışık kaynağı diyebiliriz. Kullanılan enerjinin %90’ından fazlasını ışığa çevirirler!

LED ampullerde çin malı veya piyasadaki ucuz olan bazı modülleri içlerinde düzgün malzeme kullanılmadığı için çabuk arıza verebilirler. Fiyatları ucuz olanlarda kutu üzerinde lümen değerleri yazılmaz ya da düşük yazılır. Bu sebeple daha az aydınlık sağlar. Bazılarında ise çektiği gücün minimum değeri kutuya yazılır. Yani 6-20 Watt civarında enerji harcayanlara 6W yazabiliyorlar. 

Deneyimlerim;

Evimde toplamda 7 adet lamba kullanıyorum. Bunlardan 2 tanesi mutfakta (1 akkor, 1 tasarruflu), 1 tanesi salonda (tasarruflu), 1 tanesi holde (akkor), 1 tanesi küçük oda (akkor), 1 tanesi banyo (tasarruflu) ve 1 tanesi (tasarruflu) yatak odasında bulunuyor. Bunlardan akkor olan iki tanesini 10 saatten fazla kullanabiliyorum.

İki ay önceye kadar ayda 90-105 TL arasında fatura ödüyordum. İki ay önce bu lambalardan mutfaktaki akkor lambayı ve holdeki akkor lambayı Philips’in 5,5W 470 Lümen LED ampulleri ile değiştirdim.

Geçen ay faturam 68 TL geldi. Bu ay ise elektrik faturam 70 TL geldi. İki ay bekleyerek sonucu garanti altına almak istedim. Eski tip, akkor lambaların birisi 75W değerindeydi diğerini ise üzerindeki yazı silindiği için göremedim. Tahminen yine 75W civarında bir ampul…

Geçen ay paylaşmıştım. Led ampule geçiş ile 90TL fatura 68 olmuştu. Halen 2 Led var fatura aynı. Doğruladım. pic.twitter.com/We0aA6dmnG

— Hamza Şamlıoğlu (@TEAkolik) October 28, 2015

Sonuç olarak 20 TL civarında bir tasarruf sağladı. Şimdi ise, geriye kalan tasarruflu lambalarımı LED’e çevirerek hem sağlık, hem de elektrik enerjisi olarak tasarruf etmeye sıra geldi. Sanıyorum ki evdeki tüm ampulleri LED’e çevirerek 20 TL civarında ek tasarruf sağlayabilirim. Toplamda da elektrik faturamın 50TL’ye inmesini umuyorum.

Elbette ki iş sadece LED ampul ile bitmiyor. Çamaşır makinesi, buzdolabı, bulaşık makinesi, televizyon, bilgisayar gibi birçok elektronik cihaz kullanıyorum. Bu cihazlar maalesef A++ değil ve kullanmadığımız zaman fişten çıkarmak gerekli. Eğer bu konuda başarılı olursam sanıyorum tek tek buzdolabı, çamaşır makinesi, televizyon ve bulaşık makinesini de değiştirip, A++ olanlardan alabilirim. Tabi bu da bütçemi büyük bir oranda etkileyecek ve 3-4 seneyi bulacaktır.

Unutmayın!

• Led ampul alırken, kutu üzerindeki lümen değerlerine bakmalısınız.
• Markasız ucuz LED ampulleri almayın! Daha çok elektrik tüketip, çabuk bozulabilirler.
• Tasarruflu ampulleri değiştirirken Watt ve Lümen kıyaslamasına iyi bakın!
• Fiyatına değil, size sağlayacağı tasarrufa odaklanıp, bildiğimiz markaları tercih edin.
• Doğayı korumanın bir diğer yolu da LED ampul kullanmaktır.
• Ülke olarak LED’e geçiş yaparsak bu kadar fazla hidroelektrik santraline de ihtiyaç kalmaz!