Günümüzde akıllı telefonlar hayatımızın vazgeçilmez araçlarından biri haline geldi. Özellikle de akıllı telefonlarımızda birçok veri barındırıyoruz. Kişisel görüşmelerimiz, telefon kayıtlarımız, özel mesajlarımız, fotoğraflarımız ve hatta videolarımıza kadar…
Arada bir de telefon değiştirmeyi seven bir milletiz. Şimdi yeni model çıkmış eskisini satalım yenisini alalım!
Eyvallah buraya kadar sorun yok. Ancak hiç düşündünüz mü? Eski telefonunuz birazcık zeki birinin eline geçerse hangi verilere ulaşabilir?
Size eski telefonunuz üzerinden kredi kartı bilgileri, fotoğraflar, yer bilgisi içeren datalar ya da çeşitli hesaplara ilişkin oturum açma şifreleri gibi kişiye özel önemli verilerin geri döndürme yazılımları ile ortaya çıkabileceğini söyleseydim ne düşünürdünüz?.
Peki bu verilerin siber suçluların veya kötü niyetli kişilerin eline geçtiğini düşünsenize?
ESET Güvenlik Uzmanı Denise Giusto Bilić, yenisini aldığı için eski cihazını elden çıkarmak isteyenlere birkaç tavsiyede bulunuyor. Aynı şekilde her ne kadar güvenlik uzmanı olmasam da sizlerle paylaşmak istedim.
Ülkemizde teknolojiye olan merakımız ve diğer sebepler nedeni ile çok fazla telefon ve tablet değişimi olduğunu söylemek mümkün. Hele ki genç nesil sürekli yenileme peşinde koşuyor.
Eski cihazlarımızı kişisel verilerimizin geriye döndürülebileceğini düşünmeden elden çıkarabiliyoruz. Oysa ki günümüzün akıllı telefonları, kullanıcıya ilişkin çok fazla kişisel bilgi taşıyor.
Telefonda nelere ulaşılabilir?
Alışveriş, bankacılık ve sosyal ağ gibi uygulamaların hesapları, kredi kartı bilgileri, kişisel bilgiler, fotoğraflar, videolar, yer bilgisi içeren görseller, fatura detayları, web gezinme geçmişi, Wi-Fi bağlantı geçmişi, çeşitli hesaplara ait oturum açma bilgileri. ve aklınıza gelebilecek birçok kişsel veriye ulaşmak mümkün!
Tüm bu veriler, bir siber suçlunun veya kötü niyetli bir kişinin eline geçerse?
Hatta yanlış ellere düşecek olursa bu bilgiler gasp, sahtecilik ve cihazın sahibine yönelik şantajla bile sonuçlanabilir. Dolayısıyla önlem alınması, kullanıcılara geceleri daha rahat uyku sağlayacaktır.
Ne yapılabilir?
Bir dosyayı sildiğinizde saklanan veri gerçekten siliniyor mu? Ne yazık ki hayır! Birçok elektronik cihazda bir dosya silmek demek aslında sisteme bir dahaki sefere dosya yazılması gerektiğinde önceki dosyanın üzerine yazabileceğini söylemekten ibaret. Fakat sonraki yazma işlemi gerçekleşinceye kadar veri, fiziksel olarak bit hali ile saklanıyor ve gerektiğinde kurtarılabilir durumda bulunuyor. Bu tür silme işlemlerine mantıksal silme adı veriliyor ve hemen tüm işletim sistemleri bu yöntemle çalışıyor.
Fabrika ayarlarına dönün!
2015 yılında yapılan bir araştırmaya göre Apple ve BlackBerry cihazlarda gerçekleştirilen fabrika ayarlarına dönme işleminde veriler, fiziksel olarak geri döndürülemeyecek şekilde siliniyor. Fakat çoğu Android işletim sistemli cihaz bu kadar şanslı değil, fabrika ayarlarına dönüldükten sonra bile veri kurtarılabiliyor.
Kısacası birazcık meraklı birazcık araştırmacı bir kişinin elinde telefonunuz üzerindeki verilerin birçoğu geri döndürülebilir.
iOS kullanıcıları için fabrika ayarlarına dönmeleri yeterli. Fakat Android kullanıcıları verinin tekrar kurtarılabilmesini engellemenin en basit yolu fabrika ayarlarına döndürmeden önce cihazı şifrelemek. Bu şekilde birileri cihazın fiziksel kopyasını bile oluşturabilse üzerindeki bitler hiçbir şey ifade etmeyecektir. Tüm bunlar, cihazı yeni satın alan ya da kullanan kişi için, cihazın kullanımı açısından da sorun oluşturmayacaktır.
Android Cihazımı Nasıl Şifreleyeceğim?
Android cihazınızı şifrelemek için Ayarlar > Güvenlik > Şifreleme menüsüne gidebilirsiniz. Ayrıca sıfırlama seçenekleri de Ayarlar > Yedekleme & Sıfırlama > Fabrika ayarlarına sıfırla menüsünde bulunuyor.
Şifreleme işlemi sırasında mutlaka cihazınızı şarjda tutun ve şarj bağlantısını kesmeyin. Sonra telefonun işletim sistemini uçurabilirsiniz.
Hafıza Kartlarınızı Unutmayın!
Micro SD kartları da çıkarmayı unutmayın. Bu şekilde cihazı gerçekten temizlemiş ve kişisel verileri korumuş olursunuz. Konu ile alakalı olarak ESET’in yazmış olduğu blog yazısı da ilginizi çekebilir.
Eset Blog: http://www.welivesecurity.com/
Görsel: Deposit Photos
Sadece 1 ay kullandığım bir telefonu satmıştım. o da akıllı değildi.
Diğer hiç bir telefonumu satmadım, satmam da.
Abim, Telefonu sıfırlamadan önce rehberi SD karta yedekleyebilirsinizde diyelim mi ? 🙂 Hiç bir bilmeyen için ama bilmeyen içinde en önemli faktör bu diye düşünüyorum gelen müşteri izlenimim
Bende sürekli telefon değiştirmeye karşıyım. Bir telefon alırım telefon kullanılamaz hale gelene dek kullanırım. Üstelik ben 20 yaşındayım 😀 Ama diğer gençler gibi böyle bir takıntım yok. Ortalama 4 yıldır Lg Pro Lite model telefon kullanıyorum. Ve son olarak, telefonumu yakarım, ama yinede satmam, bu konuda çok hassasım hocam 🙂
Abi. Konuyla ilgili değil; ama Mi band 2 aldım. Kolumu aşağıdan yukarı çekince ekran otomatik yanmıyor. Ne ayak bu band 2? Bir ayarı var mı? Bir de her adımı doğrumu sayıyor emin olamadım.
Bilgilendirici bir yazı olmuş. Teşekkürler