Merhaba arkadaşlar. Uzun zamandır Pardus işletim sisteminden bahsediyorum. Fırsat buldukça basitçe sizlere anlatmaya çalıştım. İnsanları bakın bizimde bir işletim sistemimiz var olgusuna kavuşturmak heyecan verici bir olgu diyebilirim.
O kadar anlattım, Pardus’u tavsiye ettim, destekledim de hiç kimseye komutlardan bahsetmedim. Açıkcası düşünüyordum bir yerde bir eksiklik var ama ne ?
Tabi ki Pardus komutları ve kullanım şekilleri…
Öncelikle şunu belirtmek isterim. Pardus işletim sistemi Windows tarzında her ne kadar bir arayüze sahipsede bir Linux ürünüdür ve Linux işletim sistemlerinde her zaman arayüze bağlı olarak çalışılmaz. Aksine Terminal penceresi diye hitap ettiğimiz birde komut sistemi vardır. Aynen Windows XP ‘deki Command (cmd.exe) sistemi gibi. Farkı ise şudur Windows XP ‘de herşeyi command’dan yönetemezsiniz. Herşeyi Command üzerinden halledemezsiniz. Fakat Pardus işletim sistemimizde tüm sistemi bir komut sisteminden idare edebileceğinizi biliyor muydunuz ?
Aslında Windows ile Linux arasındaki farklılıklar arasında bunuda örnek gösterebiliriz. Windows komut sistemini bırakıyor. Linux geliştiriyor…
Sistem bilgisi komutları :
date : Tarih ve saati gösterir.
TEAkolik@TEAkolik home $ date
Çrş Oca 21 14:05:53 EET 2009
TEAkolik@TEAkolik home $
who : Bilgisayarınıza bağlı olan kullancıları listeler.
TEAkolik@TEAkolik home $ who
TEAkolik tty1 2009-01-21 13:29
TEAkolik :0 2009-01-21 13:29
TEAkolik@TEAkolik home $
whoami : Bilgisayarınızın oturum ismini gösterir.
TEAkolik@TEAkolik home $ whoami
TEAkolik
TEAkolik@TEAkolik home $
history : Kullanıcının oturumu esnasında kullandığı komutları listeler.
TEAkolik@TEAkolik home $ history
11 clear
12 whoami
13 who
14 date
15 history
TEAkolik@TEAkolik home $
hostname : Yerel sunucu adınızı görüntüler.
TEAkolik@TEAkolik home $ hostname
TEAkolik
TEAkolik@TEAkolik home $
free : Bellek (Ram) kullanımını gösterir.
TEAkolik@TEAkolik home $ free
total used free shared buffers cached
Mem: 2010884 454392 1556492 0 18936 194520
-/+ buffers/cache: 240936 1769948
Swap: 307192 0 307192
TEAkolik@TEAkolik home $
df -h : Disk kullanımını gösterir.
TEAkolik@TEAkolik home $ df -h
Dosyasistemi Boy Dolu Boş Kull% Bağlanılan yer
/dev/sda1 147G 3,9G 142G 3% /
tmpfs 982M 24K 982M 1% /dev/shm
TEAkolik@TEAkolik home $
uptime : Bilgisayarınızın açık olduğu süreyi bildirir.
TEAkolik@TEAkolik home $ uptime
15:00:38 up 1:32, 2 users, load average: 0.09, 0.06, 0.07
TEAkolik@TEAkolik home $
Ağ işlemleri komutları :
ftp : FTP sunucusuna bağlanmak için kullanılır.
TEAkolik@TEAkolik home $ ftp teakolik.com
Connected to teakolik.com (207.182.147.199).
220———- Welcome to Pure-FTPd [TLS] ———-
220-You are user number 2 of 50 allowed.
220-Local time is now 08:05. Server port: 21.
220-This is a private system – No anonymous login
220-IPv6 connections are also welcome on this server.
220 You will be disconnected after 15 minutes of inactivity.
Name (teakolik.com:TEAkolik): teakolik.com
500 This security scheme is not implemented
SSL not available
331 User teakolik.com OK. Password required
Password: ********
TEAkolik@TEAkolik home $
Not : ftp ‘den çıkış için bye yada CTRL + Z ile işlemi sonlandırabilirsiniz.
ping : Karşı taraftaki sunucuya Ping isteği gönderir.
TEAkolik@TEAkolik home $ ping www.TEAkolik.com
PING TEAkolik.com (207.182.147.199) 56(84) bytes of data.
TEAkolik@TEAkolik home $
ssh : Uzak sunucuya SSH protokolü ile bağlanır.
TEAkolik@TEAkolik home $ ssh -l TEAkolik 192.168.2.111
ssh: connect to host 192.168.2.100 port 22: ………
TEAkolik@TEAkolik home $
telnet : Uzak sunucuya TELNET protokolü ile bağlanır.
TEAkolik@TEAkolik home $ telnet 192.168.2.100
Trying 192.168.2.100…
telnet: connect to address 192.168.2.100: Connection refused
TEAkolik@TEAkolik home $
find : Dosya yada klasör armak için kullanılır.
TEAkolik@TEAkolik home $ find -name *.xls
./TEAkolik/.local/share/Trash/files/FİYAT LİSTELERİ.xls
TEAkolik@TEAkolik home $
Dosya ve Dizin komutları :
ls : Bulunduğunuz klasördeki dizin yada dosyaları listeler.
TEAkolik@TEAkolik ~ $ ls
Desktop New Folder
TEAkolik@TEAkolik ~ $
ls -al : Klasörünüzdeki gizli ve sistem dosyalarıyla beraber listeler.
TEAkolik@TEAkolik ~ $ ls -al
toplam 180
drwx–x–x 25 TEAkolik users 4096 Oca 21 13:29 .
drwxr-xr-x 4 root root 4096 Oca 7 14:57 ..
drwx—— 3 TEAkolik users 4096 Oca 15 09:42 .adobe
-rw——- 1 TEAkolik users 972 Oca 21 13:25 .bash_history
-rw-r–r– 1 TEAkolik users 127 Oca 14 18:29 .bash_logout
-rw-r–r– 1 TEAkolik users 194 Oca 14 18:29 .bash_profile
-rw——- 1 TEAkolik users 3458 Oca 21 14:33 .xsession-errors
………………..
-rw-r–r– 1 TEAkolik users 5 Oca 20 12:27 .zemberek-release
TEAkolik@TEAkolik ~ $
ls komutu tek başına listeleme yapar. ls -a parametresinde Gizli dosyalarla beraber listelenir. ls -l parametresinde dosyaları sahiplik, izin ayarları gibi ayrıntılarla listeler.
cd.. : Bir üst dizine geçer.
TEAkolik@TEAkolik ~ $ cd..
TEAkolik@TEAkolik home $
cd klasör : Belirttiğiniz klasöre girer.
TEAkolik@TEAkolik ~ $ cd Desktop
TEAkolik@TEAkolik Desktop $
cd ~ : Home klasörüne geçiş yapar.
TEAkolik@TEAkolik Desktop $ cd ~
TEAkolik@TEAkolik ~ $
cd – : Bir önceki dizine geri döner.
TEAkolik@TEAkolik Desktop $ cd –
/home/TEAkolik
TEAkolik@TEAkolik ~ $
mkdir : Yeni klasör oluşturur.
TEAkolik@TEAkolik ~ $ mkdir Deneme
TEAkolik@TEAkolik ~ $
TEAkolik@TEAkolik ~ $ ls
Deneme Desktop teakolik.tea
TEAkolik@TEAkolik ~ $
cp : Dosya yada Dizin kopyalama işlemini yapar.
TEAkolik@TEAkolik ~ $ ls
Deneme Desktop teakolik.tea
TEAkolik@TEAkolik ~ $ cp teakolik.tea /home/TEAkolik/Deneme
TEAkolik@TEAkolik ~ $ cd Deneme
TEAkolik@TEAkolik Deneme $ ls
teakolik.tea
TEAkolik@TEAkolik Deneme $
Gördüğünüz gibi dizinimiz içerisindeki teakolik.tea dosyasını Deneme klasörü içerisine kopyaladık.
cp -r kullansaydık. Kopyalama işlemini önyineli olarak yapacaktı. Bazı durumlarda cp -r kullanmak gerekebilir.
mv : Dosyaları taşımak için kullanılır.
TEAkolik@TEAkolik Deneme $ mv teakolik.tea /home/TEAkolik
mv: `/home/TEAkolik/teakolik.tea”ın üzerine yazılsın mı?e
TEAkolik@TEAkolik Deneme $ ls
TEAkolik@TEAkolik Deneme $
Gördüğünüz gibi biraz önce kopyaladığımız teakolik.tea klasörünü geriye taşıdık. Geriye taşırken aynı isimde bir dosya oldğunu ve üzerine yazılıp yazılmamasını sordu. “e” yaparak üzerine yazdık.
pwd : Çalışmakta olduğunuz dizinin yolunu gösterir.
TEAkolik@TEAkolik Deneme $ pwd
/home/TEAkolik/Deneme
TEAkolik@TEAkolik Deneme $
rm : Dosya silmek için kullanılır.
TEAkolik@TEAkolik Deneme $ ls
teakolik.tea
TEAkolik@TEAkolik Deneme $ rm teakolik.tea
rm: normal dosya `teakolik.tea’ silinsin mi?e
TEAkolik@TEAkolik Deneme $ ls
TEAkolik@TEAkolik Deneme $
Gördüğünüz gibi teakolik.tea dosyamızı sildik. Birde yine rm komutunda -rf parametresi kullanılmaktadır. Bazı durumlarda dosya silmek için gerekebilir.
rmdir : Boş bir klasörü kaldırır. Eğer klasör içerisinde dosya varsa silmez uyarır.
TEAkolik@TEAkolik $ rmdir Deneme
rmdir: failed to remove `Deneme’: Dizin boş değil
TEAkolik@TEAkolik $
Şimdilik bu kadar dostlar yarın sizlere diğer komutlar hakkında bilgi vermeye devam edeceğim…
Çok faydalı bilgiler.Teşekkürler.Bloğunuzda Pardusa daha çok ağırlık verirseniz biz linuxçular çok seviniriz 🙂 bol virussüz ve bol linuxlu günler.
@runades
Tabiki elimden geldiğince yardımcı olmaya çalışıyorum. Teşekkür ederim.
Benim Bir Sorum Olacak.
Pardus Sisteminde En Azından Windows Live Messenger 8.1 (yada Başka Bir Sürüm)
Kurulabiliyormu?
Kurulsa Bile Çalıştırılabiliyormu?
@barikat_diss
Pardus ‘te Programlar menüsünde internet menüsü içerisinde KOPETE programı yer alıyor. Kopete ile
AIM, ICQ, IRC, JABBER, MSN Messenger ve Yahoo gibi sistemlere bağlanabiliyorsunuz. Live Messenger kuramazsınız ama onun yerine KOPETE ile messengere bağlanabilirsiniz…
biraz uzun ve yorucu olmuş ama emeğine sağlık.
Emeğine sağlık kardeş. Eğer devamı gelirse seviniriz.
Merhaba ..! bu pardus sisteminde karşı pc ye bağlanma ve onun pc yi istediğin gibi kullanma için yazılımlar varmış . bunlar hangi kodlarla yazarsanız sevinirim …
selam. hocam bu komutlardan sınav olucaz acık kaynaktan.. hocamız bulmustu.. dersde gösterdi bu komutlardan sıvavsınız diye :)) kolay gelisin ..
Pardus’a verdiğiniz emek ve değer için teşekkür ederim 🙂
Merhaba. Öncelikle elinize sağlık. touch diye bir komut olduğunu gördüm bir yerde ama ne işe yaradığını tam olarak anlayamadım. Bilginiz var ise kısaca açıklayabilir misiniz? Teşekkür ederim.