Merhaba arkadaşlar. Bugüne kadar sizlere sürekli verilerinizin öneminden onları korumanız gerektiğinden ve güvenlik konularından ağırlıklı olarak bahsettim. Bu gece sizlere yedekleme çözümlerinden ve veri yedekleme sistemlerinden bahsedeceğim.
Öncelikle kendinize verilerinizin ne kadar önemli olduğu sorusunu sormanız gerekmekte. Datalarınız ne kadar önemliyse o derecede yedekleme sistemlerinin önemi artmakta. Bilgisayar sektörünün en çok vakit harcadığı kısım her zaman yedekleme olmuştur. Yedekleme üzerine özel çözümler üretilmiş ve halada bu teknoloji önemini kendini korumaktadır. Gerek firmalar olsun gereksede son kullanıcılar malesef ki data yedekleme konusunda yanlış bilgilendirmeler sonucunda veri kaybına uğramaktadır.
Bir bilgi-işlemcinin en çok vakit ayırdığı kısım her zaman yedeklemedir. Dataların yedeklenmesi, arşivlendirilmesi ve korunması.
Peki datalarımızı nasıl yedekleyeceğiz ?
Sadece bilişim sektörü değil bunun yanında son kullanıcılar içinde önemli bir konudur. Malesef ki birçok kullanıcı, şirket yada bilgi-işlemci yedekleme konusunda yanlış bilgilendirme sonucu hatalar yapmakta. Bu hataların sonucu olarak hiçde azımsanmayacak kadar maddi zarara uğramaktadır.
Şirketlerin korkulu rüyası olarak data kaybını örnek gösterebiliriz. Hp, Sony gibi birçok firma kendilerine ve şirketlere özel yedekleme sistemleri sunmaktadır. Veri kaybına hiçbir şirket yada kullanıcının tahamülü olmamasına rağmen malesef ki bu konuda pekde yatırım yapılmadığı ayrı bir gerçektir.
Eyvah! Bilgilerim uçtu.
Eminim ki birçoğunuzun başına gelmiş ve aynı tepkiyi vermişsiniz. Gelin sizlerle data yedekleme konusunda birşeyler konuşalım…
Son kullanıcılar için yedekleme :
Son kullanıcılar için yedekleme pekde önemsiz gibi görünsede her format sonrası düşündüren bir o kadarda can sıkan bir durumdur. Çünkü verileri yedeklemek her zaman çok uzun sürer ve zahmetli bir iştir. Bu yüzden pekde önemsenmemesi ve gerekenlerin yapılmaması veri kaybı sonrasında insanların canını sıkmaktadır.
Genelde birçok bilgisayar kullanıcısı yedekleme işlemini aynı disk üzerindeki farklı bir bölüme (partition) yaparlar. Yapılan en büyük hatalardan birisi budur. Bilgisayarlarda genelde 1 tane disk vardır. Birçok kullanıcı bu diski 2 ye böler ( C:/ – D:/ ) sonrada C:/ üzerindeki belge, resim, müzik ve videolarını D:/ üzerine yedeklerler. Yada birçoğu direk olarak d:/ üzerine yazar ve …
Birşey olursa C:/ ‘ye format atarım..!
Sorunlar ve sonuçları …
Bilgisayarınız çöktüğü zaman herkes gibi sizde C:/’ye format atarsınız. Bu basit bir işlem gibi gözüksede bazen dikkatsizlik ve bilgisizlikten dolayı D:/’ye format atılabilmekte. Eğer sisteminizde tek disk varsa ve önemli verileriniz D:/ üzerindeyse bilgisayar kurulumu sırasında yanlışlıkla D:/ ‘yi silebilmektesiniz.
Sisteme virüs girmesi gibi durumlarıda göz önüne almak gerekiyor. En çok yapılan hatalardan bir taneside bilgisayara virüs girdiğinde sadece C:/ üzerine değil bilgisayardaki tüm disklere bulaşabileceğini göz önünde bulundurulmamasıdır.
Partition silinmesi de cabasıdır diyebilirim. Birçoğumuzun aklına diskimizin partition dediğimiz kısmının uçma yada bozulma ihtimali gelmez. Bu tip bir durumda özelliklede virüs ve zararlı yazılımların diskimizin bu sektörüne bulaşması bu sektörde ortaya çıkabilecek arızalar sonucunda diskimizdeki tüm verileri kaybetmemize sebep olabilmektedir.
Sadece bununlada kalmaz. Sistemimizde 2 disk bile olsa elektrik voltajlarından dolayı yada bilgisayar içerisinde oluşabilecek kısa devre, arşırı ısınma gibi durumlarda karşımıza çıkacak bir disk yanması tüm verilerinizin bir anda tarih olmasına sebep olabilmektedir.
Birde hackerleri unutmamak gerekir. Özelliklede güvenliği sağlanmamış bir bilgisayar kötü niyetli kişilerin yada zararlı yazılımların en büyük hedefidir. Bu tip durumlarda malesef ki veri kaybına uğrama ihtimali çok yüksektir.
Peki ne yapacağız ?
Öncelikle şunu kafamıza sokmamız lazım. Verilerimiz her zaman önemlidir ve her zaman yedeklenmesi gerekir. Maliyetler göz önüne alındığında ise verilerin önemine göre özel çözümler getirilebilir.
1. Yedek diskler :
Bilgisayarınızda yedeklemenizi aynı diske almayınız. Önemli unsurlardan bir tanesidir. Muhakkak ayrı bir diske yedek alırsanız sizin için hayat kurtarıcı bir önlem olacaktır. Özelliklede USB üzerinden yada Ethernet üzerinden bağlanabilen harici diskler 1. tercihiniz olsun.
Bunun yanında Raid sistemleride eskilerden beri tercih edilir. Özelliklede şirketlerde ana bilgisayarlara RAID yöntemlerle verilerin yedeklenmesi sağlanmaktadır. Benim en çok tercih ettiğim yöntemlerden birtanesi diyebilirim. RAID sistemler sayesinde bilgisayarınızı anlık olarak yedekleyebilirsiniz.
Fakat diskler her zaman tam güvenli olarak sayılamazlar. Tavsiyem mutlaka 2 tane yedek bulundurmanızdır.
2. FTP gibi sanal çözümler :
Eğer verilerinizin büyüklükleri çok fazla değilse ve iyibir internet bağlantısına sahipseniz bir FTP sunucusuna dosyalarınızı belirli aralıklarla yedekleyebilirsiniz. Malesef ki ülkemizdeki internet sağlayıcı hızları ve sunucu fiyatları göz önüne alındığında bu tip bir yöntem pek tercih sebebi olarak düşünülmemektedir.
3. CD / DVD , Teyp :
Verileri yedeklemekten en çok kullanılan yöntemlerden bir taneside CD yada DVD ‘ye kopyalama işlemidir. Bu yöntemi kullananların en büyük sıkıntısı CD yada DVD lerin bir süre sonra kullanılmaz hale gelmesidir. Çünkü CD ve DVD ‘lerin iyi muhafaza edilmesi gerekiyor. Özelliklede birkaç kullanımdan sonra üzerinde oluşabilecek çizikler verilerinizi kurtarırken ” …… kopyalanamıyor. ” Gibi hatalarla karşınıza çıkabilmektedir. Pek tercih etmediğim bu yöntemin en önemli dezavantajlarından bir taneside CD yada DVD lerin kalitesidir. Piyasada 30-50 kuruşa satılan DVD ve CD lerde malesef ki kullanım sırasında size sıkıntılar çıkartabilmektedir.
Yedekleme yazılımları
Bir yedekleme yöntemi belirledik diyelim peki her seferinde sağ tıkla kopyala, sağ tıkla yapıştır gibi uğraşacak mıyız ? Eğer ki verileriniz fazla değilse bu yöntemi önerebilirim fakat bir bilgisayarda mail, belgeler, masaüstü gibi etkenlerin farklı yerlerde olması ve bunların tek tek yedeklenmesini göz önüne getirdiğimizde bu işlev çok fazla zaman alacaktır. Size tavsiyem bir yedekleme yazılımı kullanmanız gerektiğidir.
Piyasada farklı birçok yedekleme yazılımı mevcut. Bu tip yazılımların en önemli noktası görev zamanlama ve arka planda kullanıcıyı rahatsız etmeden yedekleme yapabilmesidir.
Yedekleme yazılımlarınızı verilerinizin önemine göre saatlik, günlük, haftalık, aylık gibi yedekleme zamanlarına bölebilmekte ayrıca işletim sisteminize bağlı olarak “gölge kopyalama” gibi özellikler kullanılarak dosyalar o anda kullanımda dahi olsa yedekleyebilmektedir.
Yedeklerin güvenliği
Gelelim en önemli noktalardan bir tanesine aldığınız yedeklerin bir işe yaramasını istiyorsanız mutlaka yedek verilerinizin güvenliğinide sağlamanız gerekmektedir. Aşağıda belirteceğim durumları göz önünde bulundurursanız içiniz rahat edecektir.
1. Yedek diskler :
Bu diskleri mümkünse external yani usb veya ethernet üzerinden bağlanabilen harici disk olarak kullanın. Aynı bilgisayarın içerisine başka bir disk takarak yedeklerinizi tehlike altına alırsınız. Çünkü elektrik akımından yada aşırı ısınmadan dolayı oluşabilecek arızalar malesefki yedek disklerinizede zarar verebilir. Tavsiyem USB yada Ethenet üzerindeki harici disklerdir.
Bu tip disklerinde özel alüminyum korumalarıyla aşırı ısınmaya ve dışarıdan gelebilecek zararlara karşı korumalı olup olmadığına bakmanız gerekmektedir. Verilerinizin önemine göre yedek disklerinizin erişimlerine şifre koruma gibi yöntemlerde belirleyebilirsiniz.
2. CD / DVD , Teyp :
Yukarıda da söylediğim gibi özel olarak muhafaza etmek zorundasınız.
3. FTP gibi sanal çözümler :
Pek tercih edilmeyen bu çözümlerde en önemli güvenlik şifrelemedir. IP listesi, SLL gibi güvenlik önlemleri alınabilir.
Özel Çözümler
Kurumsal olarak tercih edilen çözüm yöntemleri sunulabilir. Doğrudan bağlantılı depolama, ağ depolama ve veri koruma çözümleri bir arada önerilir. Bu tip çözümler biraz pahalıda olsa en garanti yöntemdir. Verilerin yedeklenmesi için özel donanımlar üretilmektedir. Bu özel yedekleme çözümleri birkaç dakikada tüm verilerinizi geri getirebilmekte hatta anlık yedek alma sistemleri sunabilmektedirler.
Nec, Dell, Sony, HP gibi birçok firmanın özel yedekleme sistemleri ile şirketinizin veri yedeklemesini ve veri güvenliğini tek bir donanımla çözebilmektesiniz.
Özelliklede görüntülü sistemler kullananların en çok tercih ettiği harici bir donanımla veri yedeklemektir. Çünkü bu tipteki verilerin hep kopyalanması hemde korunması çok zahmetli bir iştir. Anlık veri yedekleme sistemleri ile verilerin farklı disklere aynı anda yazılması sağlanılarak koruma ve yedekleme işlemleri yapılabilmekte.
Teknolojinin getirdiği en büyük nimetlerden birisi olarak anlık veri yedekleme ve geri yükleme sistemlerini örnek gösterebiliriz. Web üzerinden hizmet veren firmaların ve çok uluslu çalışan firmaların bu tip yöntemleri tercih etmeleri gerekir.
Şöyle bir düşünün firmanız dünyaya çalışıyor ve web üzerinde iş yapmaktasınız. Sunucunuzun disklerinde bir hata oluşması size ne kadar büyük zarar verebilir ? İşte bu tip durumlarda özel yedekleme sistemleri devreye girer. Ana sunucular sürekli olarak denetlenmekte ve anlık olarak oluşabilecek arızalara müdehale edilmektedir.
Son kullanıcılar için özel çözümleri bir kenara bırakırsak yedeklemenin önemini sizlere basitçe anlatmaya çalıştım. Şirketler içinse yapılabilecek en güvenli ve garantili yöntemler firmalar tarafından sunulmaktadır.
Siz siz olun şu soruyu kendinize sorun…
Verilerim ne kadar önemli ?
Güzel bir yazı dizisi oldu Tea, teşekkürler.
Bu aralar USB disklere merak saldım. Daha doğrusu USB den çalışabilen portable programlar ve özellikle işletim sistemleri. Bu konu hakkında düşüncelerini ve bilgilerini paylaşırsan sevinirim. U3 nedir, bootble disk nedir açıklarsan memnun olurum…
İyi çalışmalar.
@AsLaN
Teşekkür ederim. Blogumda küçük bir arama yaparsanız sorunuzun cevabını alabilirsiniz.
http://www.teakolik.com/?s=u3+nedir
İyi günler dileklerim.
Ben çalıştığım işyerime aldım (WESTERN DIGITAL 250 GB ESSENTIAL MODELI)
yaklaşık 3 hafta oldu. Cihaz süper çalışıyor tek bir sorunu var hemen çizilebiliyor. Onun dışında düştü fakat hala süper çalışıyor DvD nin usb portundan film izlediğimde 5400 rpm olduğundan kesinlikle bir takılma olmadı bence 50 lik Boş DvD veya Cd alıcağınıza bir adet bundan edinin derim.
Eline sağlık. Gerçekten güzel bir derleme olmuş. İnsan yeri geldiğinde bilgisayar konusunda ne kadar tecrübe sahibi olsa da bazen dalgınlığa gelip yazı içerisinde bahsettiğin hata unsurlarından birini(c ile birlikte d sürücüsüne de format atma :))) yapabiliyor. Ve nedense bu bahsettiğim durum sabit diskte çok önemli verilerin olduğu döneme rastlıyor.
@Soner Gülbetekin
Teşekkür ederim. Malesef ki bu durum sıkça rastlanıyor ve yedeklemenin önemini bir kez daha ortaya koymakta. Uzman kullanıcılar dahi bu hataya düşebilmekte.
Konuyla alakasız olucak ama Windows Aile Koruması sitenizi engelliyor haberiniz olsun =)
Bide yedekleme yazılımlarından bahsetmişsiniz. Acaba sizin kullandığınız yada test ettiğiniz ve bize önerebileceğiniz bir yedekleme programı var mı ?
Tabii ki ücretsiz bir yazılım varsa hepimiz acısından daha iyi olur =)
Merhabalar Öncelikle Ellerinize Sağlık Verdiğiniz Bilgiler Çok Güzel ve Açıklayıcı. Ben Ek Olarak Sizlere Birşey Sorucam Ben DvD’lere Yedekleme Yapıcağım ama bir Dosyanın içinde yüzlerce Dosya var. Winrar İle Arşivleme mi yapmalıyım Winrar ile DvD boyutuna Bölüp Sonra Partları DvD leremi yazmalıyım.
e-mail olarak cevaplarsanız Sevinirim. Teşekkür Ederim
@Özgür
Selamlar eğer böyle yaparsanız ve CD’lerden biri çizilir ve okumaz ise tüm veriyi kaybedebilirsiniz.