Geçen gün Cebit’de Pardus standına uğradım. Gerçektende büyük ve gösterişli bir stantta arkadaşlar sağolsunlar durmadan insanlara Pardus ‘u anlatmaya devam ediyorlardı. Uzun zamandır Pardus kullanmaktayım. Pardus 2007 ile başlayan maceram hala devam etmekte.
Son sürümü henüz test edememiştim. Cebit standında gördüğüm masaüstü bu işi iyi yaptıklarının bir kanıtıydı. Gerçektende güzel bir arayüzle 2009 sürümünü canlandırmışlar. Ayrıca birde Cebit’e özel bir sürüm hediye ettiler.
Gelelim Pardus’e ….
Linux üzerine kurulmuş bir işletim sistemi olduğunu bilmenizi isterim. Yani Pardus özel olarak Türkler tarafından geliştirilmiş sıfırdan yazılmış bir sistem değil. Birçok Linux sürümü bu şekilde ortaya çıkar. Ana çekirdek dediğimiz sistemi kendilerine göre düzenler geliştirirler ve piyasaya sürerler.
Açık kaynak kod sistemi olan Pardus geliştiricileri ilk sürümlerden bu yana epeyli bir yol kat ettiler. Pardus 2009 ile 2007’yi karşılaştırdığım zaman aradaki fark bariz olarak belli oluyor.
Bende bir Pardus kullanıcısıyım fakat şunu söylemek isterim malesef ki Pardus henüz tüm ihtiyaçlarımı karşılayamadı. Standart bir kullanıcının yapmasını istediği herşeyi yapabilmekte. Linux versiyonu olduğu için Windows kullanıcılarının Pardus’a geçmeleri biraz zor olabilir. En büyük sıkıntı ise Windows altında kullandığımız programların Pardus üzerinde bulamamak…
Benim gibi ileri düzey bir kullanıcı ise çok çok daha farklı alanlarda ihtiyaçları vardır bunu daha sonra dile getireceğim.
Normal bir kullanıcının yapmak istediği bütün işlevleri yerine getirebilmekte. İnternet tarayıcısı Firefox, Amsn ve Amork gibi birçok uygulaması istenilen herşeyi yapabilmekte.
Windows üzerine neler yaparız ? Pardus üzerine yapabilir miyiz ?
İnternet explorer kullanıcıları için Pardus işletim sisteminde Mozilla Firefox sürümü mevcut. Messenger için AMSN ve Winamp gibi müzik programı olarak Amork’u kullanabilmektesiniz. Yani Windows altında çalışan bir kısım programın bir benzeri Pardus işletim sistemi içerisinde yer almakta. Farkları görünüş ve kullanımı…
Çok zor bir sistem değil. Aksine çok basit yönetilebilir ve rahat bir sistem. Fakat insanlar Windows ve türevlerine alışmışlar ikna etmek zor oluyor bazen 🙂
Gelelim Pardus’un Emekleme Aşamasına ..!
Henüz emekleme aşamasında olduğunu söyledim. Çünkü bir işletim sisteminin ayağa kalkıp yürüyüp koşması demek onun milyonlarca insan tarafından kullanılması demektir.
Henüz çok yeni olarak gördüğüm ve her yenilikte bir adım daha attığını görerek desteklemek istediğim bir sistem. Emekliyor çünkü henüz çok yeni ve insanlar tam olarak Pardus’un ne olduğunu bilmiyor. Yüzünü görmemişler, dokunmadılar ve kullanmadılar.
Peki Pardus neyi hedefliyor ?
Acaba kurumsal bir işletim sistemi olmayı mı ? Yoksa Son kullanıcı için mi bir sistem olacağını bilmiyorum. Daha doğrusu bu yönde belirgin bir izlenim edinemedim. Gördüğüm sadece alt yapısının sürekli geliştiği ve görsel arayüze biraz daha çaba sarf edildiği. Bunlarla beraber kendini geliştiriyor. Fakat hedefi merak etmiyorumda değil.
Peki Pardus ne zaman emeklemekten yürümeye geçecek ?
İşte en çok istediğim ve merak ettiğim sorulardan bir tanesi. Bence Pardus işletim sistmeinin yürümeye başlayabilmesi için epeyli bir çabaya ihtiyacı var. Bunlardan en büyük olanı desteklenmesidir. Pardus şuan için Tubitak tarafından desteklenmekte.
Sadece maddi yada manevi bir destek malesef ki yetersiz. Çünkü insanlar Pardus işletim sistemlerini bilgisayarlarına kurduklarında WebCam’i işletim sistemi görmezse yada desteklemez ise malesef ki sırf bir Webcam için terk edilebilir. Çok basit … 20 Milyon civarında MSN Messenger kullanıldığını göz önüne aldığımız zaman Pardus işletim sisteminin mecburen MSN’i desteklemesi gerekiyor. Peki MSN diyince akla görüntülü görüşme gelmiyor mu ?
Son kullanıcıların ve Ülkemizdeki MSN kullanımının göz önüne alınıp üzerinde kafa yorulmaya başladığını düşünülürse bence Pardus yetkilileri oturup piyasada satılan tüm Webcam ürünlerinin ve tüm dizüstü ürünlerinin kameraları için çalışma başlatmalılar.
Sadece bununlada kalmayacak. Piyasadaki tüm anakart üreticileri ile iletişime geçilip ses kartı, ekran kartı, chipset gibi birçok donanımın desteklenmesi gerekecek. Bu destek sadece sürücü ile de bitmiyor.
İnsanlar daha Windows altında bir Chipset yada Ekran kartı sürücüsü kuramazken Pardus altında nasıl bir sürücüyü kurup sistemlerinde aygıtı aktif hale getirebilirler ?
İşte asıl mesele burada başlıyor. Eğer Pardus işletim sisteminin Ulusal bir işletim sistemi haline gelip son kullanıcıların beğenine sunulması düşünülüyorsa ve insanların Pardus’u tercih etmeleri isteniyorsa o zaman kendilerine şu soruyu sormalılar…
Pardus donanımların yüzde kaçını destekliyor ?
Bu oran %90 ların altında ise malesef ki insanlar Pardus işletim sistemini tercih etmeyecekler. Eğer ki onlara bu destek sağlanırsa işte o zaman insanların tercihlerini kendi yönlerine çekebilir ve bunun üzerine pazarlama stratejileri yapılabilir.
Eğer Pardus işletim sistemi kurumlara ağırlık verecekse durum farklı donanımların %5 ‘ini bile desteklese yeterli olacağını düşünüyorum. Sonuçta bir kurumu Pardus’a geçiş yaptırmak için donanımların değiştirilmesi bile söz konusu olabilir. Fakat bir ev kullanıcısına eğer ses kartını Pardus tanımıyorsa kalkıpta ne ses kartı yükletebilirsiniz nede ona yeni bir ses kartı aldırabilirsiniz. Çünkü alternatif Windows bu işi çok güzel yapıyor. Çok büyük bir dev..!
Olaya birazda yazılım tarafından bakalım…
Pardus yazılımların yüzde kaçını destekliyor ?
Piyasadaki tüm yazılım üreticileri ile görüşüp bu yazılımlar için bir Pardus versiyonu çıkartmak elbetteki saçmalıktan öteye geçmez. Özelliklede yüzlerce ve binlerce dolar değerindeki bir yazılımı açık kaynak kod yapmayacaklardır. Fakat alternatifleri üretilebilir. Önemli olan piyasadaki yazılımların ilk 100’e girenlerini en azından ele alıp bir benzerlerinin Pardus için yazılıması hayati önem taşıyor.
Fakat burada farklı bir nokta devreye girecektir.
İnsanlara Messenger’i boşverin Amsn var diyebilirsiniz ama… Logo’yu bir kenara bıraktırıp Tekir ‘e geçirmek zor olacaktır. Bunun yapılabilmesi için Logo’daki dataların Tekir (Pardus versiyonu)’e aktarımındaki sıkıntısız ve problemsiz olarak geçişi önem kazanmakta.
Logo için bir Tekir programı geliştirilmiş olsada malesef ki piyasada yaygın olan birçok CRM ve ERP uygulamasını Pardus’a geçiremeyecekler. Bunun için Pardus’un nasıl bir alternatif geliştireceğinden öte insanların neden Pardus’u tercih edecekleri üzerinde durulması gerekiyor.
Bir ERP kullanan yada Delphi ile yazılmış bir üretim programına sahip bir şirketi Pardus’a geçiş yaptırmak deveye hendek atlatmaktan çok daha zor bir iştir.
Tubitak desteğini hiç esirgemesede bu konular üzerinde biraz daha durması ve ağırlık vermesini isterdim.
Sonuç ;
Pardus emekliyor. Fakat yürümesi için donanım ve yazılımları bünyesinde barındırması gerkemekte. Eğer ki donanım uyumluluğu Windows ve türevleri kadar geliştirilirse, yazılımların birer alternatifleri Windows’u aratmaz ise işte o zaman Pardus yürümeye başladı diyebilirim.
Bunun için el ele vermek tanıtmak, orada burada Pardus’tan bahsetmek, seminer vermek malesef ki hiçbir işe yaramayacaktır. Öncelikle bende bir Pardus seveni, kullananı ve hatta elimden geldiğince geliştirmeye çalışanı olarak öz eleştiri yapıyorum. Gördüğüm şey sadece emeklemeye çalışan bir bebek…!
Tubitak eğer bu yazımı okuyorsa biraz da görsel olarak insanlara şovdan öte, insanlara eğitim vermeli, okullarda Pardus için temel atıp sistemlerini ona göre hazırlamalı, öğrencileri ücretsiz olarak eğitebilecekleri İSMEK gibi yerlerle anlaşmalı, donanım üreticileri ile görüşüp sistemleri için sürücü hazırlanmasını sağlamalı ve en önemlisi Pardus işletim sistemini bir Windows aleternatifi olarak yürütmeli…
Eğer ki bu saydıklarım yerine geltirilmez ise ;
Bir kullancı Pardus reklamında yada Pardus seminerinden sonra PC başına geçip Pardus’u yüklemeye kalksa dahi sırf bir WebCam’i tanımıyor diye Pardus’u bir kenara atabilir,
Windows’u silip yedeklerini Pardus’a attıktan sonra bir dosyayı çift tıkladığında Pardus bu dosyayı tanımaz ise… Windows’a anında geri dönüş yapacaktır.
Pardus’ta oyun oynamak için gidipte 800 dolarlık bir ekran kartı aldığında eğer ki üretici firmanın sürücüsü Pardus’ta çalışmıyorsa…. Bir daha Pardus’un yüzüne bakmayacaktır.
Benim gibi bir kullanıcı Pardus ‘un çekirdeğinin 2-3 çekirdek geriden geldiğini ve büyük güvenlik açıkları olduğunu görürse … Malesef Pardus’u bir kenara itebilir.
Pardus’u artık yürüyen bir İşletim Sistemi olarak görmek sanırım biz kullanıcıların hakkıdır.
Pardus kaynakları :
Pardus Web: http://www.pardus.org.tr/
Pardus indir: http://www.pardus.org.tr/indir/
Pardus wiki : http://www.pardus-wiki.org/
Özgürlük için : http://www.ozgurlukicin.com/
Pardus’un kurumsal alanda işe yarayacağını umuyorum son kullanıcı için çoğu zaman eziyet olabilecek bir dağıtım.Türkiye de pardus milattır.Pardus’tan önce pardus’tan sonra.En azından insanlar linuxu tanıdı.Tartışılacak çok şey var pardusun ne kadar özgür olduğundan hedefinin ne olduğuna kadar.Fakat pardus’tan beklentim devletin tüm kurumlarında ve şirketlerde yazılım tekelciliğini ve ekonomik devrimi yapması.Son kullanıcıya gelince Linux’u tanıdığında diğer sistemleride deneyecektir.Ubuntu ile pardus aynı zamanlarda çıktı fakat pardusa ve ubuntuya baktığımız da aralarında çok fark var.Ubuntu 9.10 beta ya güncellediğimde sistemimi sesli ve görüntülü konuşma yaptım.Linux dünyası çok geniş bir pardusla olacak iş değil.Gnu gibi bir kavramında bir topluluga bir ülkeye mal edilmesini anlamsız buluyorum(bu benim görüşüm) ve Pardus’u milli işletim sistemimiz olarak kabul etmiyorum.Kendi kişisel pc’m de de Fedora dışında belirli periyotlarda değiştirdiğim bir başka linux dağıtımı bulunur.Alternatif yazılımlara gelince bakış açısıyla ilgili bir durum olduğunu düşünüyorum sisteminizde ilk linux kurulu olduysa amarok değilde winamp size alternatif gibi gelecektir.Yazılım konusunda da bahsettiğiniz 100 yazılımın 70 i sırf wine ile çalıştırılabilir.Kalanlarında özgür altenatifleri bulunur.Bu arada güzel blog hocam takip ediyorum.Eleştrilerim size değil Pardus’a dır =)
pardus’un son kullanıcı açısından herhangi bir linux dağıtımından farkı yok. hepsi daha çok senin gibi zora gelmekten korkmayan, bilgisayarla doğrudan haşır neşir insanları hedef alıyor. sözgelimi amaç youtube’a girmekse ve bunu temiz yoldan yapmamız gerekiyorsa, çok az kişi dns değiştirmekle ya da hosts dosyasını editlemekle uğraşır. çoğu kişi internetten 2mb büyüklüğünde bir yazılım indirir ve bilgisayarına kurar, youtube’a girer. insanların geneli tembeldir ve linux tembel kullanıcılar için kullanılması zor bir platformdur. pardus’un koşabilmesi için önce tüm dağıtımların koşmaya başlamaları gerekir. hali hazırda reklamının yapılmasına gerek görülmeyen bir işletim sistemi rakipleri arasında öncü olamaz.
Görünüm olarak farkı yok ya kde ya gnome kullanıyorlar son kullanıcı donanım sorunu yasamadıkca aralarında ki farkı anlamayacaktır.Fakat pardus ta tam anlamıyla bir driver desteğide yok nvidia geforce 7xx ekran kartımı her dağıtımda tanıttım ki çoğu otomatik tanıdı fakat pardusta ne yaptıysam olmadı.Pardus linux için çok uzun zaman bir aşama olarak kalacak gibi.
Pardus’ta daha doğrusu linux’un diğer sürümlerinde de msn üzerinden sesli görüşme yapılamaması büyük bir eksiklik. Skype diyecekler ama her msn kullanıcısına skype yükletemem ki. Sırf bu yüzden bıraktım Pardus’u.
Birde 2009 sürümü bilgisayarı çok kasıyor. Yeni gelen KDE’den olsa gerek.
tabiki linux sistemlerinin eline kimse su dökemez ama benim en çok sinirimi bozan şey şu hadi ubuntu mandriva redhat pardus vb diğerleri aralarında farklı ortak bir paket sisteminde uzlaşamıyorlar bunu anladıkda. Bari kendi paket sistemlerinde uyuşsunlar örneğin pardus 2 çıktı hep beraber geliştiriciler paket yapmaya başlıyolar pisi paketleri pardus 2 için aradan 1 yıl geçiyo pardus 3 çıkıyo ve pardus 2 pisi paketleri nin büyük bi kısmı çalışmıyo yada çalışanlar rezil ediyo pc yi tamam kaynak kod dan kuralım ama ya kullanım kolaylığı ne olacak umarım bu sorunu tüm linux platformu bi şekilde çözer yoksa tekerleği her yıl icat etmekden bir türlü windowsu sollayamayacaklar bu söylediklerim sadece pardus için değil tüm linux platformları içindir. Bence tübitakın gerçek sıfırdan bir işletim sistemi üzerinde çalışması gerek linux çekirdeği üzerinde üniversite öğrencileri bile çalışır madem sen bi araştırma labaratuvarısın o zaman kendine mit yada bell labaratuvarlarını örnek al. Yeni bir çekirdek yapmak bu kadar zormu Linus Torvalds bunu 1991 de yaptı biz neden yapmayalım.
@nilgün görüntülü konuşma ubuntu 9.10 ile artık yapılabiliyor.
@Samet Aşar linux çekirdeği üzerinde çalışmak kolaydr fakat çok daha fazla maliyet ve zaman gerektireceğini düşünüyorum ayrıca sorun linux kernelinde değil ki çekirdeğinde.Paketler arası uyuşmazlık konusunda şu var en geniş paket desteği deb paketlerinde şimdilik ve .deb paketi tüm debian tabanlı dağıtımlarda çalışacaktır uyumsuzluk olarak ne dediğinizi tam anlamadım.Fakat dediğiniz durum pardus ile ilgiliyse bilgim yok.Son kullanıcı için şuan en uygun dağıtımlar ubuntu veya linux mint gibi dağıtımlar.
Edit sesli görüşmeden bahsediliyormuş.
tesbitleriniz doğrudur hocam. Bende pardusun şaşanlı reklemına kanıp chip degsisi sayesinde bir seferde bunu deneyeyim dedim.demez olaydım. Kurulumda herşey gayet güzeldi.taaki iki tane müzik çalıcının olduğunu görene kadar taaki müzik çalıcısını kapa dediğimde hala kendi kafasına göre çalıyor olması.. ve taaki photoshopu çalıştıramayana kadar, winampı kuramayıncaya kadar..ve en son taaki internette googleda sorun arama sorunçlarım sıfır çıkana kadar..
pardus kusura bakma..kaçak kullanırım windows kullanırım. bsaya yakalanırım ceza yerim yine windows kullanırım. zank diye uyarıda verse obnu kapatabileceğimi bilirim. ve bir sounun illa birde çözümünün olduğunu bilirim.
pardus kusuruma bakma emi..
@Hamza,
KAfama takılan bir soru var denk geldikçe soruyorum. Madem sende pardus konusunu açtın sanada sorayım. Neden pardusa verilen destek (maddi manevi)
Kaan Aslan’ın Türk işletim sistemine (Gerçek Türk çakma değil) verilmiyor ?
Bir fikrin var mı ?
@Volkan
1. Kolaya kaçmak ;
Sıfırdan bir sistem yazmak daha zordur.
2. Maddi problemler ;
Sıfırdan bir sistem yazmak için epeyli bir arge ve yazılım çalışmasına ihtiyaç demektir.
3. Donanım üreticileri ve yazılım üreticileri ile anlaşmak ;
Bu en zor durum. Malesef ki sıfırdan bir sistem yazmak hem maddi hemde diğer firmaları ikna edip sürücüsünü yayınlatabilmek hemde yazılımcılarla anlaşıp (LKS, winzip gibi…) sistem oluşturmak gerçektende çok zor bir iş.
Bence Kaan Aslan ile bir röportaj yapıp onun açısından durumu öğrenebilirsin. Bizimlede bloğunda paylaşsan çok güzel olurdu….
@Volkan
Fırsat olursa kendisi ile bir çay içmek isterim tabiki 🙂
Ah şu zihniyet ahhh
ne var yani windowsun yanında pardusuda kullansanız.
eksikliklerini tespit edip gerekli yerlere bildirseniz.
çok mu zor?
yoksa abd uyruklu windowsa talim etmek çok mu hoşunuza gidiyor?
mangalda kül bırakmayan arkadaşlar
lokmalarınızı çiğnemeden yutmayı denediniz mi hiç?
birileri çıkmış bizimde bir işletim sistemimiz olsun diye gece gündüz çalışmış.(şahsım adına hepsine teşekkür ediyorum)Eksikleri var ama gidermek için çalışıyorlar.Yaklaşık 6 aydır pardus kullanıyorum.İlk 2 ay windowsla birlikte kullandım daha sonra windowsu kökten sildim.Şuan bende msnde görüntülü görüşme sorunu yaşıyorum.web kameramın linux sürücüsü olmadığından.Ama pardusun http://www.ozgurlukicin.com yardımcı sitesinden takip ettiğime göre sürücü paketlerinin yolda olduğunu çalışmaların devam ettiğini öğrendim.
Lütfen eleştirilerinizde daha duyarlı ve yapıcı olun.
Not: windowsun lisanslı endüşük ücretti 300 tl olan işletim sistemine karşın pardus cdsi sadece 2,5 tllik kargo ücreti ödemeniz karşılığında adresinize gönderiliyor.
bende pardusun yakın zamanda çok daha iyi bir yere geleceğini düşünüyorum.windozenin dayatmacı ve tekelci politikalarına şideetle karşıyım.bu yüzden pardus 2007 den beri sürekli pardusu arştırıyorum.evet bende birçok sorun yaşadım.bunlardan biride msn deki görüntülü konuşmayla ilgiliydi.ama yakın zamanda bununda aşılacağını düşünüyorum.bundan sonrada eğer bir donanım alacaksam önce pardusa uyumlumu ona bakacağım.ayrıca pardusa photoshop kurulabiliyor.sizlere şunuda belirtmek isterim.windozenin çalıştıramadığı ve hata verdiği ramli pc me pardus kurdum ve çalıştı.bunuda belirtmek istedim.
Merhaba Hamza abi
Ben BilişimCell Genel Yayın Sorumlusu Recep Şerit. Öncelikle Pardus’u bayağı incelemişsiniz. Lakin bir kaç sözüm olacak.
Pardus’un bazı eksikliklerinin olduğunu herkes bilmekte. Ancak kullanıcılar tarafından yani bizler tarafından desteklenmediği sürece nasıl büyüyebilir? Klavyenizdeki her birikim birer doğru sayılabilir ancak desteksiz büyüyebilen bir firma şu güne kadar görmedim, görülmemiştir.
Donanımsal, yazılımsal gibi çeşitli eksikliklerin olması Pardus’u gerçek bir işletim sistemi yapmaktan alı koyamaz. Gelecek henüz gelmedi. Geleceğin işletim sistemi de Linux çekirdeğinden olacaktır. Linux kullananlar gün geçtikçe ufaktan ufaktan artmakta. Pardus kararlıdır, kürkü kalın!
Netice itibariyle, Pardus’un bir tek desteğe ihtiyacı vardır. Pardus için bir kaç yararlı veyahut şu makaledeki birikimlerinizi düzeltirseniz (“Örneğin: Görüntülü arama henüz kararlı değil. Ama olacağından da eminim” gibi), daha yararlı olacağına inanıyorum.
Bu arada aşağıdaki linkten makalenize ulaşabilirsiniz.
Bağlantı: http://www.ozgurlukicin.com/forum/diger/14726/?page=1
Pardus çok iyi… hatta artık 2 işletim sistemi kullanmaya başladım… eskiden Vista, Pardus, ubuntu kullanırdım artık Pardus 2009.2, Pardus 2011 64B kullanıyorum… çok iyiler…
Pardus’un sitesi bile çalışmıyor daha.. Acaba kendisi nasıl??? Bir de o kadar windows tabanlı yazılım dili öğrendik. Pardus’a geçince onları ne yapacaz? O kadar zamanı “pardon” demek için mi harcadık??
Bu dediğim zaman bir gün, bir hafta veya ay değil. Yıllar… Hem öyle bir zaman ki tamı tamına 26 yıl.!!!!!!!
Kim çeyrek asırlık ömrünü buna feda eder ki? sorarım size…. Evet bir cevabı olan varsa şimdi benim mailime belirtsin. Yoksa sonsuza kadar sussun.