İnceleme; SONY VAIO VGN-NS11S ve MERAK EDİLENLER

ÖN BİLGİ

Merhaba, bu yazıda Sony Vaio VGN-NS11S ürün incelemesinden ziyade, merak edilen ve yanlış bilinen konulara dair çeşitli ipuçlarını ve kullanıcı deneyimlerini bulabileceksiniz. Aşağıda temel olarak 3 konu altında değindim bu notları yayınlamayı kabul ettiği için TEAkolik ‘e teşekkür ederim.

VGN-NS11S MODELİNE AİT BAZI AYRINTILAR

İşletim Sistemi: Windows Vista Home Premium Service Pack 1

Platform-Çip Seti: Intel Centrino PM45 Express Çip Setli

İşlemci: Intel® Core™ 2 Duo İşlemci T5800, Gelişmiş Intel SpeedStep® Teknolojisi

2,0 GHz İşlemci, Çekirdek Sayısı 2

Bellek Hafıza Boyutu: 4096 MB – DDR2 SDRAM (2×2048 MB)

Sabit Disk Kapasitesi: SATA 320 GB – 5400 RPM

Grafik Kartı: ATI Mobility Radeon HD 3430

BAZI TEMEL AVANTAJLARI

* EISA Alanı İle İlgili Ön Bilgi

Artık bir çok markada olduğu gibi, Sony diz üstü bilgisayarların yanında da işletim sistemi ve driver cd leri verilmiyor. Bunun yerine tüm sistem yedeği, disk üzerindeki gizli bir partition “bölüm” üzerine entegre ediliyor. Bu alan, Sony Vaio diz üstü bilgisayarlarında EISA adı altında kullanılıyor. Biz burada kurulum cd lerinin neden verilmediğini sorgulamak yerine avantaj ve dezavantajlarına değinelim.

Avantajları

1- CD ve/veya DVD lerin kaybolma, çizilme, yıpranma sorunu ile uğraşmıyorsunuz.

2- Sistemi HDD üzerinden yüklemek, CD ve DVD lere oranla daha hızlı oluyor.

3- İşletim sistemi ve sürücüler optimum şekilde yüklendiği için problem yaşamıyorsunuz.

4- İşletim sistemi daha önceden etkinleştirildiği için tekrar bu işlemleri yapmanız gerekmiyor.

Dezavantajları

1- Kullanım kılavuzlarını iyi okuma alışkanlığı bulunmayan kimseler, konu hakkında bilgisi olmadığı için ilk format işleminde gizli yükleme bölümünü silebiliyor.

2- Onlarca program önceden yüklendiği için her recovery işlemi sonunda kullanmadığınız programları tek tek kaldırmanız gerekebiliyor. (Aslında Sony Vaio VGN-NS11S modeli ile birlikte gereksiz programlar gelmiyor. Bilgisayarınızı korumaya yardımcı olması için ücretsiz kullanım imkanı sağlayan McAfee Internet Security Suite (60 Günlük) , Microsoft Ofis 2007 (60 Günlük), Google yazılım paketi, Adobe Reader 8.1 gibi temel olarak kullanabileceğiniz yazılımlar bulunuyor.

3- Diskiniz üzerinde gereksiz alan kaplıyor. (Sony Vaio VGN-NS11S’e ait EISA Alanı 11 GB yer tutuyor. 320 GB olan disk alanına orantılarsanız bu çok da büyük bir alan gibi gözükmüyor.)

4- Lisans parası ödediğiniz işletim sistemini, bir başka bilgisayara kuramıyorsunuz. (Kuramıyorsunuz, çünkü elinizde dvd bulunmuyor. Eğer elinizde bir yerlerden temin ettiğiniz orijinal Windows vista kurulum dvd si varsa farklı makineye kurarken, dizüstü bilgisayarınızın altındaki ürün kodunu girebilir ve etkinleştirebilirsiniz. Tabi tek lisans sahibisiniz ve aynı anda 2 farklı makine üzerinde kullanamazsınız. Bu şekilde kullanmak lisansınızın geçersiz olmasına neden olur. Bununla ilgili Microsoft web sitesinden ilgili lisanslama bilgilerine ulaşabilir ve konuya dair en doğru bilgileri öğrenebilirsiniz.

* İşletim Sistemi, IIS ve Derecelendirme İle İlgili Bilgi

Sony Vaio VGN-NS11S modeli Service Pack 1 entegreli, Windows Vista Home Premium işletim sistemi yüklü olarak geliyor. Vista Home Premium ile birlikte donanıma 4.3 gibi bir puan veriliyor.

Yalnız hazır konu açılmışken bazı forumlarda gördüğüm birkaç yanlış konuya da açıklık getirmek isterim. Örneğin Home Premium üzerinde IIS çalıştırılamaz gibi yanlış bir inanış var. Aynı şekilde yükleme cd leri olmadığı için kurulum yapılamaz gibi bilgilerde bulunuyor. Şimdi kısa da olsa bu konuya değinelim.

1- Home Premium üzerinde IIS (Internet Information Services) kullanılabilir. Yani IIS kurulumu ile bilgisayarınızda local ortamda .asp ve .aspx dosyalarınızı çalıştırabilir, test edebilirsiniz.

2- Kurulum için yükleme CD veya DVD lerine ihtiyaç bulunmuyor. Denetim Masası -> Program Ekle Kaldır -> Sistem Özelliklerini Aç-Kapa altından IIS özelliğine ulaşabilir ve aktif hale getirebilirsiniz.

VGN-NS11S EISA ALANI RECOVERY İŞLEMLERİNE DAİR BİLGİLER

Sisteminiz ilk kurulduğunda sağ alt köşede beliren uyarılar ile size Recovery Disklerini oluşturmanız yönünde hatırlatmalarda bulunuyor. Bu uyarıları dikkate alır ve en kısa süre içinde recovery disklerinizi oluşturursanız hiçbir sorun yaşamazsınız. Şimdi isterseniz recovery disklerini oluşturma menüsüne geçmeden önce bazı merak edilen konulara değinelim.

Recovery işlemi ile, işletim sisteminin bir kopyası mı alınıyor?

Hayır işletim sisteminin kopyası alınmıyor. Bunun yerine EISA alanındaki orijinal dosyaların bir kopyası alınıyor. Örneğin Acronis, Norton Ghost gibi yazılımlar, o an çalışan işletim sisteminin bir kopyasını alırlar. Fakat Recovery işlemi, işletim sisteminden bağımsızdır ve gizli bölümde bulunan dosyaların yedeğini alır.

Bu durumun avantajlarını şöyle sıralayabiliriz,

1- Sisteminizde zararlı yazılımlar (virüs, trojen, spyware) bulunsa bile recovery DVD lerini oluşturabilirsiniz. (Çünkü dediğim gibi yedeklenecek dosyalar sistemden değil, gizli bölümdeki EISA alanından alınıyor)

2- Sisteminizde yazılımsal problem olabilir. Sorun değil yine de Recovery DVD lerini oluşturma işlemini yapabilirsiniz.

Recovery Diskleri Oluşturmak İçin Tek Hakkımız mı Bulunuyor?

Yine yaygın ve hatalı bir bilgi daha. Diğer markalarda, recovery disk oluşturmak için tek bir hakkınız bulunuyor olabilir. Bu konu hakkında bilgim yok fakat ortada böyle bir bilgi dolaştığına göre, belki yaşanmış olabilir diye düşünüyorum.

Sony Vaio VGN-NS11S Modelinde istediğiniz kadar sayıda recovery disk oluşturabilirsiniz. Sonraki konularda detaylarına değineceğim fakat şimdiden sonsuz bir döngü yaratabileceğinizi söyleyebilirim.

Recovery Diskleri Oluşturduktan Sonra EISA Alanı Halen Kullanılabiliyor mu?

Recovery disklerinizi oluşturduktan sonra saklamak için rafa kaldırabilirsiniz. Çünkü hala F10 tuşu ile EISA alanına ulaşabilir ve bilgisayarınızı gizli bölümden sayısız defa geri alabilirsiniz. Fakat rafa kaldırdığımız diskler bizim için garantördür. İleride EISA alanı bir şekilde silinirse bu diskleri kullanmanız gerekebilir.

Recovery Disklerini Oluşturduktan Sonra EISA Alanını Silebilir miyim?

Evet isterseniz silebilirsiniz. Fakat oluşturduğunuz disklerin sorunsuz çalıştığını doğrulamanız gerekebilir. Bunun için sistemi bir kez recovery dvd lerinden geri almanızı ve problemsiz çalıştığını doğrulamanızı öneririz. Artık EISA alanının kapladığı 11 GB boyutundaki alana ihtiyacınız varsa, gizli bölümü silebilirsiniz.

Silme işlemini Yönetimsel Araçlar -> Disk Yönetimi altından yapabilirsiniz.

EISA Alanını Sildim. Elimde Recovery DVD leri var. Tekrar Oluşturabilir miyim?

Evet oluşturabilirsiniz. Vaio bu konuda müthiş. Eğer elinizde daha önceden oluşturduğunuz recovery dvd leri varsa bu mümkün. Dvd ler üzerinden ilk yapacağınız geri alma işleminde size bu alanı tekrar oluşturup, oluşturmayacağınız soruluyor. Default ayarlarla bu işlem “oluştur” şeklinde olduğu için EISA alanınız ortalama 15 dk içinde tekrar oluşturulacak ve ardından kurulum işlemi dvd ler yerine, disk üzerindeki gizli alanda bulunan EISA üzerinden yapılacaktır.

EISA Alanım Sağlam. Windows XP kurdum. Tekrar Geri Dönebilir miyim?

Evet EISA alanını silmediyseniz tekrar geri dönebilirsiniz. Örneğin HP nin bazı modellerinde farklı bir işletim sistemi kurduğunuzda sistemi geri döndürmenizi sağlayan F11 tuşu etkisiz kalıyor, yani çalışmıyor. Fakat Sony, Vaio’da bu sorunu yaşamıyorsunuz. Her şart altında F10 tuşu çalışıyor.

VAIO RECOVERY CENTER YAZILIMINI TANIYALIM.

Başlat menüsü, tüm programlar altından ulaşabileceğiniz recovery center üzerinde bulunan uygulamaları kısaca görelim.

Windows Backup and Restore: Windows özelliği olmakla beraber dosya yedeklerini almanızı ve geri yüklemenizi sağlıyor. Ayrıntılı bilgi için Windows Yedekleme ve Geri Yükleme Merkezine girerek, yardım dokümanlarını okuyabilirsiniz.

Vaio Hardware Diagnostic: Sisteminizi inceler ve bulunan hataları rapor eder. Henüz kullanmamı gerektiren bir durumla karşılaşmadığım için konu hakkında bir bilgim bulunmuyor.

ReInstall Programs or Drivers: Orijinal program ve sürücüleri fabrika ayarlarına döndürmeye, yani tekrar yüklemeye yarıyor. Buda aynı şekilde kullanma ihtiyacı duymadığım biz özellik.

Restore C: Drive: Sadece “C” sürücüsünde işlem yaparak, işletim sistemini eski haline döndürmeye yarıyor. Bir “D” sürücüsüne sahipseniz ve içinde yedekleriniz bulunuyorsa sistemi geri yüklemek için bu seçeneği kullanmalısınız.

Restore Complete System: Sistemdeki tüm sürücüleri “C” , “D” ve varsa diğerlerini silerek tek bir bölüm “C” altında tekrar oluşturmaya yarar. “C” üzerinde Windows kurulu olarak karşınıza gelir ve tekrar Disk yönetiminden yeni sürücüler oluşturmanız gerekir.

Create Recovery Disc: İşte recovery dvd lerini oluşturacağımız bölüm burasıdır. Buradaki adımları takip ederek kullandığınız dvd lerin kapasitesine göre 2 veya 3 DVD olarak yedekleme işlemi yapar. (4.7 GB kapasiteli DVD ler için 3 DVD seçeneği seçilir.) Ayrıca ekranın en altında bulunan ilgili seçeneği seçerseniz işlem sonunda dvd leri doğrulama işlemini yapar. (Doğrulama işlemi, dvd oluşturma işini yavaşlatır fakat sağlıklıdır.)

Wipe and Erase Data: Bu seçeneği yalnızca recovery dvd leri üzerinden başlatabiliyorsunuz. Bilgisayarımızı satacağımız zaman bu seçenek altında bulunan silme metotlarından birini seçerek tüm HDD’yi (EISA Aalanı, C Sürücüsü, D Sürücüsü ve diğerleri şekinde) sıfırlıyor(siliyor) ve dosyaları geri getirilemez bir biçimde yok ediyoruz.

Bu methotları denemedim ama en kısa olanı 7 saat, en uzun olanı içinde 72 saat öngörülmüş.

En uzun metot “Peter Gutmann” metodu ve disk üzerine 35 kez yazarak, verileri kurtarılamaz bir biçimde yok eder. Kısacası en güvenilir metottur fakat uzun sürer.

Vaio’nun Amerikan savunma bakanlığının veri yok etme metodu DOT ve Gutmann metodu gibi ileri veri yok etme tekniklerini sistemine dahil etmesi büyük bir artı.

Not: Daha önce de belirtildiği gibi bu işlem sonunda silinen EISA alanı, tekrar kurulabiliyor. Yapmanız gereken tek şey sistemi dvd üzerinden başlatmak ve yönergeleri takip etmek. Hem EISA alanı hem de orijinal Windows işletim sisteminiz kurulacaktır. Elinizde recovery dvd leri olduğu müddetçe, sonsuz bir döngüye girebilir ve sisteminizi ve EISA alanınızı tekrar tekrar baştan kurabilirsiniz.

SONUÇ OLARAK

Yukarıdaki yazıda ürün incelemesinden daha çok, ürüne ait merak edilenleri ve yanlış bilgileri ele almaya çalıştık. Ürün bilgilerine ve ürün incelemelerine belki bir şekilde ulaşabilirsiniz ama yukarıda bahsi geçen bilgiler gerçek kullanıcı deneyimi olduğundan ulaşmanız daha zor olmaktadır. Bu en çok sorulan soruları ve yanlış bilgileri toplayarak bir rehber hazırlamanın daha faydalı olacağını düşündük.

Ürüne ait merak ettiğiniz soru veya sorunlarınız varsa bu başlık altında yardımcı olmak isteriz.

TEŞEKKÜR

Yaşadığım sıkıntılar ve bu sıkıntılar sonucu kişisel çabalarım sonucu edindiğim deneyimleri diğer VAIO kullanıcıları ile paylaşmak istiyordum. Bu ricamı TEAkolik, yani Hazma ŞAMLIOĞLU’na ilettim ve bir sayfa ayırmasını rica ettim. Ve kabul edildiği için bu gün, bu yazı burada yayında bulunuyor. Kendisine bana böyle bir deneyim yaşattığı ve bir sayfa ayırdığı için çok teşekkür ederim.

Yazar: Murat Değirmenci- Ynfkr